Wzrost zapadalności na cukrzycę typu 2 dość naturalnie tłumaczy się faktem coraz większego problemu nadwagi i otyłości we współczesnych społeczeństwach, niezdrową dietą, siedzącym trybem życia. Bo cukrzyca typu 2 to choroba cywilizacyjna, na którą najczęściej sami latami pracujemy.  

Czynniki ryzyka cukrzycy typu 2:

• nadwaga lub otyłość – BMI ≥25 kg/m2,
• tłuszcz trzewny – obwód w talii >80 cm u kobiet i >94 cm u mężczyzn,
• cukrzyca występująca u rodzinie, w szczególności u krewnych pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo),
• mała aktywność fizyczna,
• przebyta cukrzyca ciążowa,
• urodzenie dziecka o masie ciała >4 kg,
• nadciśnienie tętnicze (≥140/90 mm Hg),
• stężenie cholesterolu HDL <1,0 mmol/l (40 mg/dl) lub stężenie triglicerydów >1,7 mmol/l (150 mg/dl),
• zespół policystycznych jajników,
• miażdżycowa choroba układu krążenia.

Na rozwój cukrzycy typu 2 składają się: predyspozycja genetyczna i nałożone na nią czynniki środowiskowe, z których najczęstszym jest nadmierna masa ciała. Oznacza to, że nie każdy, kto jest obciążony rodzinnie cukrzycą na nią zachoruje. Zachorują ci, którzy dodatkowo zapracują sobie na to dodatkowymi kilogramami. Wśród wymienionych powyżej czynników ryzyka to masa ciała ma kluczowe znacznie, bo nadciśnienie tętnicze, nieprawidłowa wartość cholesterolu czy miażdżyca to bardzo często pochodne otyłości. Potwierdzają to obserwacje epidemiologiczne – zdecydowana większość pacjentów z cukrzycą typu 2 ma w momencie diagnozy nieprawidłową masę ciała, niewielu w trakcie leczenia udaje się nadmiar kilogramów zredukować. Co ciekawe jednak, ci którym się to udaje w pierwszej fazie rozwoju cukrzycy, często nie muszą przyjmować żadnych leków, a do stabilizacji glikemii wystarcza im dieta i aktywność fizyczna. Zależności te bardzo dobrze pokazują, jak ważnym czynnikiem rozwoju cukrzycy typu 2 są nadprogramowe kilogramy.

Jak uniknąć cukrzycy?
Profilaktyka cukrzycy typu 2. obejmuje zatem przede wszystkim dbanie o prawidłową masę ciała, poprzez stosowanie zdrowej, zbilansowanej diety oraz regularną aktywność fizyczną. Należy zwracać uwagę na rozkład tkanki tłuszczowej w organizmie i być szczególnie czujnym, jeśli jej nadmiar osadza się w talii. Redukcja tkanki tłuszczowej przy sylwetce typu „jabłko” jest trudna, ale nie niemożliwa. Jeśli samodzielnie skomponowana dieta i praktykowana aktywność fizyczna nie pomagają warto zgłosić się po pomoc do dietetyka i trenera personalnego.

Będąc w grupie ryzyka cukrzycy należy regularnie monitorować ciśnienie tętnicze oraz badań cholesterol, a w przypadku nieprawidłowych wyników wprowadzić stosowne leczenie i modyfikacje w diecie (zmniejszenie spożycia soli oraz tłuszczu zwierzęcego).

Czynnikiem ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2, na który nie mamy wpływu, jest wiek (im jesteśmy starci, tym większe prawdopodobieństwo zachorowania). Starszy wiek w połączeniu z genetyczną predyspozycja do cukrzycy może wystarczyć do zachorowania, nawet wówczas, gdy masa ciała nie odbiega od normy. Co ważne jednak, im później zdiagnozowana jest cukrzyca, tym mniejsza szansa, że rozwinie się ona na tyle, że będzie wymagała insulinoterapii oraz że dojdzie do rozwoju powikłań przewlekłych.

Jak często badać cukier?
Badania przesiewowe w kierunku cukrzycy u osób powyżej 45 lat i bez czynników ryzyka były wykonywane raz na 3 lata.

U osób z grup ryzyka, niezależnie od wieku, badanie poziomu cukru we krwi powinno być przeprowadzone raz w roku.

Polskie Stowarzyszenie Diabetyków
Polskie Stowarzyszenie Diabetyków powstało w 1981 roku z inicjatywy osób chorych na cukrzycę. Obecnie liczy blisko 350 oddziałów i kół na terenie całego kraju, zrzeszających w sumie około 60 000 pacjentów.

 

Stowarzyszenie zajmuje się bezpośrednią pracą z diabetykami i ich rodzinami w zakresie udzielania im szeroko pojętej pomocy (przede wszystkim edukacji diabetologicznej) oraz reprezentacją diabetyków przed władzami państwowymi i zabieganiem o jak najlepsze warunki i dostępność do leczenia. Jednym z głównych celów statutowych organizacji jest także propagowanie świadomości cukrzycy w społeczeństwie oraz profilaktyka zachorowań.

Polskie Stowarzyszenie Diabetyków jest organizacją pożytku publicznego, której można przekazać 1% podatku wpisując w odpowiednią rubrykę PIT nr KRS 0000037573.

Zachęcamy do odwiedzenia strony www.diabetyk.org.pl