Wszystko
Profilaktyka
Dieta i żywienie
Ciąża
Uroda
Psychologia
Dziecko
Leki i suplementy
KOMUNIKATY

Artykuł

Profilaktyka raka tarczycy u dzieci

Ważnym aspektem profilaktyki raka tarczycy u dzieci jest unikanie czynników ryzyka oraz czujność onkologiczna rodziców. Im wcześniej wykryty nowotwór, tym większe szanse jego wyleczenia. Jak nie przeoczyć jego pierwszych objawów?

W Polsce na nowotwory złośliwe zapada około 1 200 dzieci rocznie. Są to głównie białaczki, chłoniaki, mięsaki oraz nowotwory mózgu. Rak tarczycy należy do rzadkich nowotworów. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2009 roku w naszym kraju zanotowano 45 nowych zachorowań na raka tarczycy u dzieci i młodzieży poniżej 19 r.ż.

Istnieją różne typy raka tarczycy w zależności od pochodzenia komórkowego, z komórki pęcherzykowej tarczycy – tyreocyta (zróżnicowany rak tarczycy – brodawkowaty i pęcherzykowy; rak z komórek Hurthle’a; rak niskozróżnicowany; rak anaplastyczny) lub komórki C tarczycy (rak rdzeniasty).

Czego unikać

Ważnym aspektem profilaktyki jest unikanie czynników ryzyka na tyle, na ile to możliwe oraz czujność onkologiczna rodziców. W przypadku wczesnego wykrycia choroby rokowania są dobre.

Do udowodnionych czynników ryzyka należy zewnętrzna ekspozycja na promieniowanie jonizujące, jak w przypadku radioterapii (zwłaszcza okolicy szyi). U osób, które przebyły w dzieciństwie napromienianie głowy i szyi, obserwowano po 10-20 latach znaczny wzrost zachorowań na raka brodawkowatego tarczycy. Z tego powodu wcześniejsze zachorowanie na inny nowotwór złośliwy i stosowana radioterapia jest wskazaniem do profilaktycznej okresowej oceny obrazowej.

Ryzyko stanowi też ekspozycja wewnętrzna, np. taka jak miała miejsce po katastrofie reaktora w Czarnobylu, w wyniku eksplozji doszło do uwolnienia radioaktywnych izotopów jodu (jod promieniotwórczy przedostał się do gruczołu tarczowego). Obserwowano wzrost zachorowań na raka tarczycy wśród dzieci mieszkających na terenach skażonych już po 5 latach od ekspozycji.

Zarówno nadmiar jodu w diecie, jak i jego niedobór, są szkodliwe dla zdrowia. Na występowanie chorób tarczycy, w tym choroby guzkowej tarczycy, bardziej narażone są osoby zamieszkujące tereny, gdzie jodu jest niewiele. Rozwiązaniem jest suplementowanie tego pierwiastka, jednakże po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

Podwyższone stężenie TSH u pacjenta z guzem tarczycy, tak młodocianego jak i dorosłego, jest niezależnym predyktorem raka tarczycy, co mogą wykazać badania profilaktyczne.

Szczególną uwagę w ostatnich latach poświęca się chorobom autoimmunizacyjnym tarczycy (zapalenie autoimmunizacyjne i nadczynność tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa) i potencjalnemu współwystępowaniu nowotworu tarczycy u tych pacjentów. Ze względu na charakter wola, szczególna rola we wczesnej diagnostyce raka tarczycy przypada badaniu obrazowemu (USG).

Innym czynnikiem ryzyka występowania choroby guzkowej tarczycy może być wrodzona niedoczynność tarczycy pierwotna, szczególnie w przebiegu bloku syntezy hormonów tarczycy (dyshormonogeneza), jednakże ryzyko raka tarczycy w tej grupie pacjentów jest niskie.

Występowanie rodzinne raka tarczycy, w szczególności raka rdzeniastego tarczycy może świadczyć o genetycznej predyspozycji do tego typu nowotworu. Z kolei zróżnicowane raki tarczycy mogą być składową innych dziedzicznych zespołów nowotworowych, takich jak rodzinna polipowatość gruczolakowata, kompleks Carney’a, choroba Cowdena, czy zespół DICER1. Wszystkie ww. zespoły nowotworowe dziedziczą się w sposób autosomalny dominujący, co oznacza, że ryzyko wystąpienia choroby u dziecka, którego rodzic jest nią dotknięty, wynosi 50%. Większość przypadków raka tarczycy ma jednak charakter sporadyczny (niedziedziczny).

Objawy raka tarczycy

Pierwszym objawem raka tarczycy może być pojawienie są wyczuwalnego pod palcami twardego guzka tarczycy. Stwierdzenie istnienia takiego guzka nie oznacza, że dziecko choruje na raka. Ostatecznie do leczenia operacyjnego kwalifikuje się bowiem ok. 26 proc dzieci. Niemniej obowiązuje zasada, że każdy stwierdzony guzek tarczycy musi być poddany dalszym badaniom, aby wskazać prawdopodobną jego naturę (łagodny czy złośliwy).

Objawem towarzyszącym może być powiększenie węzłów chłonnych na szyi, co również nie zawsze wiąże się to ze zmianami nowotworowymi. W zdecydowanej większości przypadków świadczy to o infekcji wirusowej, bakteryjnej, stanach zapalnych zębów czy chorobach immunologicznych/autoimmunologicznych. Objaw ten, z powodu ryzyka choroby onkologicznej, powinien być jednak skonsultowany także z lekarzem hematoonkologiem, który określi przyczyny powiększonych węzłów chłonnych.

Rzadkie objawy towarzyszące rakowi tarczycy to duszność, zaburzenia połykania oraz chrypka.

Badania

Podstawowym badaniem oceniającym morfologię gruczołu tarczowego jest USG szyi. Pozwala ono na potwierdzenie obecności guzka tarczycy, a także na dokładną ocenę węzłów chłonnych szyjnych. Znane są cechy ultrasonograficzne raka tarczycy i przerzutowych węzłów chłonnych stąd rola badania USG jest szczególna w diagnostyce przedoperacyjnej guza tarczycy. Stwierdzenie guzka tarczycy wymaga wykonania biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej pod kontrolą USG. Biopsja jest badaniem nadrzędnym w diagnostyce guza tarczycy, gdyż umożliwia odróżnienie zmiany łagodnej od złośliwej.

 

Konsultacja merytoryczna: prof. dr hab. n. med. Marek Niedziela, kierownik Kliniki Endokrynologii i Reumatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Źródło: www.kurier.pap.pl

 

Obsługa pacjenta z Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ)

Jak reagować na złość i histerię dziecka? | Wirtualna Poradnia Pedagogiczna #MAMYNATORADĘ

Czy smutek to depresja? Co czuje osoba z depresją? Jak jej pomóc?

"Rak. To Się Leczy" 2024

„Po złej stronie mocy” – drugi odcinek animowanego serialu kampanii społecznej „Zdrowie? Ogarniam TO!”

BMI
Masa ciała
kg
Wzrost
cm
Wynik
00.00
Wprowadź dane

Najnowsze

Zapisz się do newslettera!